Nauczyciel z getta - Mario Escobar

Warszawa, 1939 roku

Agnieszka Ignaciuk z synem Henrykiem na krótko przed wybuchem II wojny światowej szuka schronienia. Oboje trafiają do sierocińca, gdzie poznają Janusza Korczaka. Agnieszka zostaje opiekunką dzieci. Towarzyszy nauczycielowi w codziennej pracy.

Rozpoczyna się redukcja getta warszawskiego. Naziści zamierzają się pozbyć ponad pół miliona jego mieszkańców. Janusz Korczak wraz z Agnieszką do ostatniej chwili próbuje znaleźć ocalenie dla wychowanków domu sierot.

„Nauczyciel z getta” to świadectwo heroizmu człowieka, który jako lekarz, pedagog i pisarz w pełni poświęcił się dzieciom. Do końca był wierny swojemu powołaniu i stał się symbolem męczeńskiej śmierci bezbronnych ofiar Holocaustu.

Hiszpański pisarz, historyk specjalizujący się w historii najnowszej, tym razem wziął na warsztat historię polskiego lekarza, pedagoga, pisarza - Janusza Korczaka. Byłam bardzo ciekawa, jak zostanie on przedstawiony przez Mario Escobara, którego do tej pory znałam tylko z książki "Bibliotekarka z Saint-Malo".

"Nauczyciel z getta" to powieść historyczna. Autor, opisując życie Janusza Korczaka w czasie II wojny światowej, od momentu jej wybuchu, aż do śmierci, opierał się na jego pamiętniku oraz świadectwach osób, które go znały. Trzeba jednak podkreślić, że powieść nie jest biografią, a co najwyżej powieścią biograficzną. Występują w niej postacie autentyczne, jak Irena Sendlerowa, Janusz Dobraczyńki, czy Stefania Wilczyńska, jak i fikcyjni, np. Agnieszka Ignaciuk i jej syn Henryk. To samo dotyczy wydarzeń, czy pewnych przesunięć w czasie, które autor uznał za niezbędne w stworzeniu tejże powieści. Niemniej, większość zdarzeń jest autentyczna. 

Mario Escobar wprowadził do książki narrację pierwszoosobową, tym większe wywołując na czytelniku wrażenie opisywanymi wydarzeniami. Narrator, czyli dr Korczak, dzieli się z nami swoimi poglądami, staraniami, wątpliwościami, emocjami, często filozofując. Niektóre fragmenty w książce są mocno przeidealizowane, momentami aż wydaje się nierealne, by człowiek będący w tak ciężkim położeniu, mógł myśleć tak 'pozytywnie'. Niestety, nie wiem, czy to była wyobraźnia autora, czy faktycznie ten wybitny pedagog był takim wręcz idealnym człowiekiem. "Nauczyciel z getta" to hołd oddany Korczakowi - czuć podziw odwagą, heroizmem i poświęceniem wybitnego polskiego pedagoga. 

Książka wzrusza, przypomina naszą bolesną historię, ale wywołuje też pewien dyskomfort duchowy. Pokazuje niewyobrażalne bohaterstwo Janusza Korczaka, (i innych nauczycieli Domu Sierot), w obliczu nieludzkich warunków i zewsząd grożącej śmierci, zasiewając w nas wątpliwość, refleksję - czy mamy prawo nazywać się dobrymi ludźmi? Jak wiele musimy jeszcze zrobić, by zasłużyć na to miano? 

Cieszę się, że powstała ta książka. Mam nadzieję, że przeczyta ją wiele osób zwłaszcza za granicą. To piękna pod względem językowym i okrutna, jako historia prawdziwa powieść, która ukazuje zło wojny i postawę godną pozazdroszczenia człowieka dobrego. Pozazdroszczenia albo raczej godną naśladowania! Wtedy na pewno do żadnych wojen by nie dochodziło. To nie tylko powieść biograficzna, to swoisty traktat filozoficzny, pokazujący jacy powinniśmy być, jak postępować, jak myśleć. 

POLECAM!